Słownik

Poniższa lista zawiera definicje/opisy pojęć najczęściej występujących w slangu speedcubingowym.

 

  1. Algorytm - sekwencja ruchów wykonywana w określonym celu.
  2. Ao5 - średnia z 5 ułożeń. Spotykane są też inne warianty: ao12, ao100 itd. Średnia ao z x ułożeń liczona jest jako średnia arytmetyczna z 90% "środkowych" ułożeń (tzn. odrzucane jest 5% najlepszych i 5% najgorszych wyników). Można się spotkać także z nazwą AVG, np. AVG5.
  3. AUF - "Adjust Upper Face" - ruch górną warstwą najczęściej wykonywany przed algorytmem zamieniającym lub orientującym elementy ostatniej warstwy lub na końcu ułożenia.
  4. Best - 1. najlepsze ułożenie w sesji, 2. rekord życiowy zawodnika, 3. najlepsze ułożenie w średniej (w danej rundzie zawodów)..
  5. Big cube - duża kostka - zwykle to wyrażenie odnosi się do kostek sześciennych większych od 5x5x5, ale niektórzy do ich grona zaliczają też 5x5x5.
  6. BigBLD - układanie większych kostek (4x4x4, 5x5x5) bez patrzenia.
  7. BLD/blind - układanie bez patrzenia, tzn. zapamiętywanie, a następnie zakrywanie oczu i układanie.
  8. Bo3 - format, w którym zawodnicy są klasyfikowani według ich najlepszego z trzech ułożeń.
  9. Clock - układanka o kształcie zbliżonym do walca, na którego obu podstawach umieszczonych jest w sumie 18 zegarów. Wokół środkowych zegarów znajdują się 4 piny, które mogą być "wciśnięte" po jednej lub drugiej stronie. Piny służą do zaznaczenia części zegarów (4, 6, 8 lub 9 jednocześnie), które można obracać za pomocą jednego z czterech pokręteł znajdujących się w "rogach" układanki. Clock jest ułożony, kiedy wszystkie wskazówki zwrócone są w kierunku godziny 12.
  10. Color neutral/CN - umiejętność rozpoczynania ułożenia od dowolnego koloru, tzn. od tego, na którym początek wygląda na "najszybszy".
  11. Cutoff - jeden z typów limitów czasowych - cutoff może być określony w pierwszej rundzie zawodów. Warunkiem wykonania wszystkich ułożeń danej rundy (pełnej średniej) jest uzyskanie czasu lepszego niż cutoff co najmniej raz w dwóch pierwszych ułożeniach tej rundy.
  12. Delegat (Delegat WCA) - główny sędzia na oficjalnych zawodach, którego decyzja jest ostateczna w większości kwestii spornych.
  13. Display - ekran podłączony do timera pokazujacy czas, jaki zawodnik ma w danym momencie.
  14. DNF - "Did Not Finish" - dyskwalifikacja ułożenia.
  15. DNF limit/limit - limit czasu określony przez organizatora zawodów - gdy zawodnik ten czas przekroczy, jego ułożenie zostaje zdyskwalifikowane.
  16. DNS - "Did Not Start" - nierozpoczęcie próby (np. spóźnienie się lub zrezygnowanie z niej) - dyskwalifikacja próby.
  17. Euro - Mistrzostwa Europy WCA.
  18. Extra/dodatkowe - dodatkowe ułożenie przyznane przez Delegata WCA podczas oficjalnych zawodów w sytuacjach, w których czynniki niezależne od zawodnika przeszkodziły mu w układaniu lub próba została przeprowadzona niezgodnie z regulaminem (np. przez błąd sędziego).
  19. Feet/WF - układanie stopami (konkurencja dawniej oficjalna).
  20. Fingertrick - umiejętne wykorzystanie palców do wykonywania szybkich sekwencji ruchów.
  21. FM - układanie na najmniejszą liczbę ruchów (tzn. zawodnik ma godzinę na oddanie zapisu jak najkrótszego rozwiązania). Uwaga: w niektórych językach, np. angielskim, zamiast "FM" mówi się "FMC".
  22. Fullstep - ułożenie, w którym wystąpiły wszystkie główne etapy danej metody - nie miało żadnych skipów.
  23. God's number/liczba Boga - liczba ruchów, jaką ma optymalne rozwiązanie dla najtrudniejszego scrambla w danej układance.
  24. Kostka Rubika - kostka 3x3x3.
  25. Lock - "zacięcie się" kostki - gdy występuje lock, nie jest możliwe wykonanie normalnego ruchu - należy cofnąć ruch i wykonać go ponownie.
  26. Look ahead - umiejętność przewidywania sytuacji na kostce po wykonaniu danej sekwencji ruchów w trakcie jej wykonywania. Look ahead utożsamiany jest z płynnym układaniem czyli takim, które jest pozbawione pauz.
  27. MBLD/multi/multiblind - układanie wielu kostek bez patrzenia - zawodnik najpierw deklaruje, ile kostek jest w stanie ułożyć, następnie zapamiętuje układ elementów, zakrywa oczy i układa wszystkie po kolei. Na zapamiętywanie i układanie ma w sumie godzinę. Wyniki liczone są według wzoru: wynik = liczba kostek ułożonych - liczba kostek nieułożonych.
  28. Megaminx - minx w rozmiarze 3x3x3.
  29. Mieszacz/scrambler - osoba mieszające kostki dostarczone przez zawodników.
  30. Minx - rodzina kostek dwunastościennych, w których występują krawędzie, narożniki i centry - tak jak w kostkach sześciennych, choć jest ich o wiele więcej.
  31. Mo3 - średnia z 3 ułożeń - w formacie mo ("mean of") liczone są wszystkie czasy - nawet najgorszy i najlepszy z nich.
  32. Modyfikacja - 1. każda zmiana, która powoduje, że układanka porusza się w inny sposób lub wygląda inaczej, 2. układanka, która powstała na podstawie "standardowej" kostki, ale ma inne własności. Najczęściej modyfikacje kostek są zmiennokształtne, często w ułożonym stanie mają inny kształt od standardowej kostki. Modyfikacje uklada się w większości tak samo, jak kostki, na podstawie których powstały.
  33. MP/PN-y - Mistrzostwa Polski w Speedcubinu. Najważniejsza impreza speedcubingowa w sezonie. Skrótowiec "PN-y" pochodzi od dawnej nazwy Mistrzostw - Polish Nationals.
  34. MPJ - Mistrzostwa Polski Juniorów w Speedcubingu - organizowana od 2018 roku inicjatywa polegająca na rywalizacji osób jedynie do 16 roku życia podzielonych na kilka grup wiekowych.
  35. Notacja - zestaw liter lub znaków określających ruchy na danej łamigłówce (np. na kostce 3x3 ruch prawą ścianą o 90 stopni przeciwnie do ruchu wskazówek zegara oznaczamy przez R') lub grupy ruchów (np. (R U)*2 oznacza wykonanie sekwencji R U dwukrotnie).
  36. NR - rekord krajowy.
  37. Oficjalne zawody/oficjal/official - turniej nadzorowany przez Delegata WCA, z którego wyniki trafiają do bazy wyników organizacji WCA.
  38. OH - układanie jedną ręką.
  39. Orientacja - 1. obrót elementu, 2. stan elementu, w którym można go ułożyć za pomocą konkretnego, ograniczonego zbioru ruchów (np. róg na kostkach sześciennych jest zorientowany, kiedy można go ułożyć ruchami - inaczej mówiąc, jest obrócony "poprawnym kolorem do góry", 3. algorytm, którego celem jest obrót wybranych elementów. 3. W kostkach typu square-1 i kuboidach: ułożenie elementów w taki sposób, aby na górnej ścianie znajdowały się elementy z tym samym wspólnym kolorem, podobnie na dolnej warstwie.
  40. Over - "powyżej" - przeciwieństwo "sub".
  41. Parity - 1. sytuacja, która nie występuje na klasycznej kostce (np. obrót jednej krawędzi nie występuje na kostce 3x3x3, ale na 4x4x4 już tak - nazywamy tę sytuację "OLL parity"), 2. sytuacja, która stanowi wyjątek w schemacie układania - aby ułożyć pewne nieliczne elementy, trzeba dodać kolejny krok w ułożeniu (np. zamiana 2 krawędzi i 2 narożników w układaniu kostki 3x3x3 bez patrzenia).
  42. PB - rekord życiowy.
  43. Permutacja - algorytm, którego celem jest zamiana elementów.
  44. PO - Polish Open - impreza speedcubingowa o charakterze otwartym (tzn. każdy chętny może wziąć w niej udział). Na początku to właśnie zwycięzcy PO otrzymywali tytuły Mistrzów Polski. Od 2009 roku tę funkcję przejęło MP.
  45. Pop - wypadnięcie elementu lub wielu elementów z kostki.
  46. Preinspekcja - czas przeznaczony na oglądanie układanki i planowanie pierwszych ruchów. Na oficjalnych zawodach preinspekcja trwa 15 sekund, a w jej trakcie nie można wykonać żadnego ruchu na kostce.
  47. PSS - Polskie Stowarzyszenie Speedcubingu.
  48. Pyraminx - 1. rodzina kostek czworościennych, w których można wyróżnić centry, które mogą się tylko obracać, krawędzie, które mogą się obracać i zamieniać miejscami, tipy (narożniki), których ułożenie nie zależy od pozostałych elementów (każdy z nich można ułożyć jednym ruchem) i ewentualnie inne elementy, które występują w większych rozmiarach układanki. 2. "pyraminx" w rozmiarze 3x3x3.
  49. Regrip - zmiana chwytu kostki w czasie ułożenia.
  50. Rolling pop - przypadkowy obrót jednego narożnika w układance. Najczęściej nie jest możliwe ułożenie jednego narożnika "legalnymi" ruchami.
  51. Runner/biegacz - osoba przenosząca kostki między mieszaczami a stanowiskami startowymi.
  52. Scramble - algorytm mieszający - taka sekwencja ruchów, której celem jest pomieszanie kostki.
  53. Skewb - sześcienna układanka złożona z centrów i narożników, która porusza się wzdłuż płaszczyzny pomiędzy dwoma przeciwległymi narożnikami. Po każdym ruchu położenie zmienia dokładnie połowa elementów.
  54. Skip - szczęśliwe pominięcie etapu danej metody w ułożeniu.
  55. Slot - miejsce, do którego należy włożyć dany element (lub kilka elementów).
  56. Square-1/sq1 - kostka sześcienna, która może zmieniać kształt. Składa się z 8 narożników, 8 krawędzi oraz dwóch elementów umieszczonych na środkowej warstwie. Możliwe do wykonania są 2 typy ruchów: slice, czyli ruch o 180 stopni, przy którym elementy poruszają się między przerwą w środkowej warstwie, oraz ruchy górną i dolną warstwą o wielokrotności 30 stopni. Ze względu na niestandardową budowę i zmiennokształtność nie wszystkie ruchy można wykonać - czasem przeszkadza w tym jeden z narożników, którego nie można "przeciąć" w połowie.
  57. Sub - "poniżej", np. "układam sub20" może oznaczać "układam poniżej 20 sekund". "Sub" można używać też w odniesieniiu do innych osób, np. "jestem sub Rogal" oznacza "układam szybciej od Przemysława Rogalskiego".
  58. Średnia globalna - średnia liczona na podstawie wielu wyników, np. ao100, ao1000.
  59. Timer/stack - czasomierz, który rozpoczyna i kończy mierzyć czas, kiedy zawodnik położy na panelach dotykowych obie dłonie.
  60. UWR - nieoficjalny rekord świata (nazwa wykorzystywana w odniesieniu do domowych wyników w oficjalnych konkurencjach lub jakichkolwiek wyników w nieoficjalnych konkurencjach). Występują też nazwy: UER, UNR itd.
  61. WCA - Światowe Stowarzyszenie Speedcubingu - World Cube Association.
  62. Worldsy - Mistrzostwa Świata WCA.
  63. Worst - 1. najgorsze ułożenie w średniej (w danej rundzie zawodów), 2. najgorsze ułożenie w sesji.
  64. WR - rekord świata.